همه افراد دوست دارند پوستی سالم و جوان داشته باشند. پوست، مانند هر عضو دیگری با طی کردن روند طبیعی عمر خود تغییر شکل میدهد و پیر میشود. اما گاه این پیری زودتر از موعد مورد نظر اتفاق میآید که به آن پیری زودرس پوست میگوییم. گاهی هم میتوانیم پیری پوست را عقب بیندازیم و زمان بیشتری از صاف و یکدست بودن آن لذت ببریم؛ همه چیز به روش جلوگیری از پیری زودرس پوست و این که آن را تا چه حد رعایت میکنیم بستگی دارد. روش جلوگیری از پیری زودرس شامل باید و نبایدهایی است که به ما میگویند چه چیزی بیشتر از همه میتواند باعث پیر شدن زودتر از موعد پوست ما شود و چه چیزی جلوی آن را میگیرد.
بیشتر بخوانید: بهترین راه روشن شدن پوست
پوست چگونه پیر میشود؟
اگر فردی 20 و چند ساله با چین و چروک هستید و یا 40 سال دارید و همچنان پوستتان مثل آیینه میدرخشد؛ هیچ کدام غیر طبیعی نیست! درست است که سن معیار اصلی ما برای تشخیص پیری است، اما فاکتورهای دیگری نیز وجود دارند و همه اعضای بدن را تحت تاثیر خود قرار میدهند. برای مثال کسانی که روش جلوگیری از پیری زودرس برای خود تعیین کرده اند و آن را دنبال میکنند، دیرتر پیر میشوند. یا آنهایی که به طور ژنتیکی دارای پوست مستحکمی هستند، تغذیه مناسبی دارند و… تا زمان بیشتری پوست جوانی دارند. ممکن است دو نفر همسن باشند اما پوستی کاملا متفاوت داشته باشند و سن آنها یکسان به نظر نرسد.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید بهترین رژ گونه
توضیحی مختصر درباره پوست
پوست، یک بافت پوششی و گسترده است که دارای 7 لایه میباشد و با فولیکولهای مو پوشیده شده است. البته که پوست انسان میتواند بدون مو باشد. از 7 لایه از پوست، 3 لایه آن اصلی اند که روپوست یا اپیدرم، از مهمترین آنها به شمار میرود و خارجیترین قسمت پوست است. سلولهای لایه شاخی یا اپیدرم فاقد هسته اند و از پروتئینی به نام کراتین ساخته میشوند. زیبایی پوست به کیفیت لایه شاخی یا بهتر بگوییم، میزان تولید کراتین بستگی دارد. کراتینوسیت و ملانوسیت بخشهای مهم اپیدرم هستند و همان طور که از اسمشان پیداست کراتین و ملانین تولید میکنند.
غدد سبابه یا غدههای تولید کننده چربی به فولیکولهای مو چسبیده اند و ترشحات خود را از طریق مجرای باریکی وارد فولیکول میکنند. ترشحات غدد سبابه که سبوم نام دارند، از فولیکول مو خارج میشوند و پوست و مو را با لایهای از چربی میپوشانند. لایه شاخی پوست مدام درحال ترمیم و بازسازی سلولهای خود بوده و سلولهای مرده آن به عنوان محافظ پوست نقشی اساسی دارند.
اگر کلیه عملکردهای بدن به طور طبیعی و در راستای سلامت او انجام شوند، فرد با ساختار معمولی پوست به روش جلوگیری از پیری زودرس نیازی پیدا نمیکند. پوست با گذر زمان نازکتر، خشکتر و چروک میشود. واضح است که افراد باید سبک زندگی سالمی داشته باشند، خوب بخوابند، سیگار نکشند و مراقب خطوطی که خنده، اخم و تعجب ایجاد میکنند باشند.
بیشتر بخوانید: بحران میانسالی چیست؟
نشانههای پیری پوست
چین و چروک
بسیاری از افراد با بروز چین و چروک و خطوط تازه بر صورت خود، تازه به فکر روش جلوگیری از پیری زودرس میافتند. قسمتهایی که ماهیچه آنها بیش از قسمتهای دیگر حرکت میکنند و مانند آن چه مثال زدیم، در اخم، خنده و تعجب تاثیر دارند، بیشتر از سایر قسمتهای صورت چروکیده یا افتاده میشوند. این نشانه پیری معمولا با خط انداختن بر روی پیشانی، دور چشم و لبها کار خود را آغاز میکند. خوابیدن روی یک طرف صورت و استفاده از سیگار به پیری پوست کمک میکند.
زمانی که پوست با کمبود کلاژن و الاستین و پروتئینهای پایهای مواجه شود به راحتی چروک خواهد شد. بالا رفتن سن این مواد را کم میکند و آسیب پذیری پوست را بالا میبرد.
لک و تیرگی
هنگامی که فعالیت ملانوسیتها یا سلولهای تولید کننده رنگدانه بیش از حد نیاز شود و در دفاع از خود در برابر اشعه ماوراء بنفش، ملانین زیادی تولید کاد، پس از گذشت سالیان سال و با کاهش مقاومت طبیعی پوست در برابر آفتاب، خال، کک و مک، لک و تیرگی بر پوست ظاهر میشود که احتمال دارد خطرناک یا بیخطر باشد؛ اما در هر حال نشانهای از پیری است. برای روش جلوگیری از پیری زودرس از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
افتادگی پوست
زمانی که پوست قدرت انعطاف پذیری خود را از دست بدهد و مستحکم و با قوام نباشد، رفته رفته افتاده میشود و به روش جلوگیری از پیری زودرس نیاز پیدا میکند. کاهش پروتئینهای پایهای مانند کلاژن و به خصوص الاستین، خاصیت ارتجاعی و الاستیسیته پوست را کاهش میدهند و سبب شل شدن پوست میشود. این نشانه پیری همچنین چین و چروکها را عمیق میکند و سبب تغییر شکل اعضای صورت میشود.
دهیدراته شدن پوست
هنگامی که ظاهر پوست خشک شود و فرد با قرمزی، زبری، خارش و ترک خوردن پوست دست و پنجه نرم کند، به آبرسانی فوری پوست و روش جلوگیری از پیری زودرس احتیاج دارد. پوست جوان امکان ذخیره آب و باطراوت نگه داشتن خود را دارد و همچنین چربی بیشتری تولید میکند. اگر چربی طبیعی پوست شما کاهش یافت از کرم مرطوب کننده استفاده کنید و اگر پوستتان کم آب بود از یک آبرسان خود کمک بگیرید.
پوست دهیدراته نسبت به عوامل محیطی حساستر است و ممکن است ملتهب و دچار واکنشهای آلرژیک شود. آفتاب بزرگترین دشمن چنین پوستی است و روش جلوگیری از پیری زودرس بهره بردن از کرم ضد آفتاب میباشد.
بیشتر بخوانید: آیا سرطان پوست کشنده است؟
5 روش جلوگیری از پیری زودرس
1. از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و آن را در همه روزها، حتی روزهای ابری و برفی به پوستتان بزنید. دقت کنید که برف، اشیاء درخشان و آب نور آفتاب را منعکس میکنند و باعث افزایش اثر سوختگی آفتاب میشوند. کرم ضد آفتاب برای روش جلوگیری از پیری زودرس باید طیف گسترده باشد و از پوست در برابر UVA و UVB محافظت کند. در مصرف این محصول خساست به خرج ندهید و همه صورت را با آن بپوشانید. ضد آفتابهای معدنی هیچ گونه حساسیتی ایجاد نمیکنند و اگر پوست حساسی دارید توصیه میشوند.
از محصولات با SPF 15 تا SPF 50 استفاده کنید و دقت کنید که که اشعه ماوراء بنفش از شیشه پنجره عبور میکند و سرطانزا است. برای روش جلوگیری از پیری زودرس به سایه پناه ببرید، از کلاه، دست کش و عینک آفتابی استفاده کنید و گردن خود را بپوشانید. هنگامی که خود را در معرض نور خورشید قرار میدهید تا برنزه شوید، از سولاریوم و دستگاههای مشابه استفاده میکنید و خلاصه اجازه میدهید UVA به پوستتان نفوذ کند، حسابی در معرض سرطان ملانوما که کشنده است قرار دارید و باید خود را نجات دهید! عینک آفتابی را فراموش نکنید تا پوست اطراف چشمتان آسیب نبیند.
بیشتر بخوانید: 6 مدل از بهترین ضد آفتابها و ویژگیهایشان
2. روش جلوگیری از پیری زودرس این است که اخم نکنید و مراقب حالتهایی مانند تعجب و خنده باشید، این حالات باعث پدید آمدن خط بر صورت میشوند.
3. شستشوی مرتب صورت را فراموش نکنید. همه افراد باید روزانه 2 بار صورت خود را بشویند تا سلولهای مرده، آلودگی، ناخالصی و چربی اضافه پوست را از آن جدا سازند و با لایه برداری ملایم به جوانسازی پوست کمک کنند. با پوست خود به آرامی و لطافت رفتار کنید و هنگام شستن دستتان را محکم روی آن نکشید. از محصولات ملایم و غیر صابونی استفاده کنید و با ماسکهای پاکسازی کننده یا محصولات مشابه صورت خود را زنده کنید.
4. مرتبا از کرم مرطوب کننده و آبرسان استفاده کنید. حتی اگر پوست چربی دارید، برای روش جلوگیری از پیری زودرس باید آن را مرطوب نگه دارید. دقت کنید که کمبود آب در پوست موجب ترشح چربی بیش از حد و ایجاد جووش و آکنه میشود؛ در حالی که اگر آن را آبرسانی کنید بانشاط میماند و مشکلاتی همچون کومدونزایی را تجربه نمیکند.
5. سبک زندگی سالمی را دنبال کنید. روش جلوگیری از پیری زودرس به شما میگوید که سیگار نکشید، ورزش کنید و رژیم غذایی مناسبی داشته باشید. سیگار کشیدن سرعت پیری را زیاد میکند و باعث تیرگی و رنگ پریدگی آن میشود. مصرف قند و مواد نگهدارنده مضر نیز به ما آسیب میزند و ورزش کردن به سلامت جسمانی ما کمک زیادی میکند.
بیشتر بخوانید: لیست 15 تایی شوینده صورت