قاعدگی، پریود و یا عادت ماهیانه، همان طور که از نامش بر میآید، دورهای کوتاه مدت است که هر ماه برای خانمها اتفاق میافتاد و ضمن بروز خون ریزی، باعث تغییرات هورمونی میشود. این دوره 3 الی 7 روزه از این جهت که روحیه و بدن زنان را بیش از هر زمان دیگری حساس میکند، حائز اهمیت است و افراد را وادار به مراقبت بیشتری میکند. نیاز به فضایی آرام و رعایت اصول بهداشتی ویژه تنها بخشی از این مراقبتها هستند.
مسئله این است که در این دوره دهانه رحم بیشتر از حد معمول باز میشود و ترشحات واژن افزایش مییابند. استفاده از یک پد دارای ویژگیهای نوار بهداشتی خوب و مرغوب به بانوان کمک میکند که این دوره را با آرامش خاطر سپری کنند و به بدن خود نیز آسیبی نرسانند.
در ابتدا باید به تعریف درست و جامعی از نوار بهداشتی برسیم و با تمام ویژگیهای خوب و بد آن آشنا شویم.
همچنین توصیه میشود سری به مقالههای استفاده از تامپون ها بله یا خیر؟ و چطور یک پد بهداشتی خوب را انتخاب کنید بزنید.
نوار بهداشتی چیست؟
نوار بهداشتی محصولی مخصوص دوران پریود است که مانند پوشک بچه وظیفه جزب مایعات و ترشحات را بر عهده میگیرد. این محصول از نظر ظاهری نیز به پوشک شباهت دارد؛ با این تفاوت که کوچکتر است و متناسب ناحیه تناسلی خانمها تعبیه شده است.
در گذشته که نوار بهداشتی وجود نداشته و یا مصرف آن رایج نبوده، از دستمال پارچهای عمدتا نخی برای جذب خون دوران قاعدگی استفاده میشده است. نوار بهداشتی از نظر کارکردی در واقع همان دستمال است و از حیث بهداشتی اوضاع را بهتر میکند. این محصول اندازهای هماهنگ با لباس زیر دارد و با چسب زیرین خود به آن میچسبد؛ این گونه هنگام راه رفتن جا به جا نمیشود و فرد را اذیت نمیکند.
نوار بهداشتی به صورت کلی و حداقلی دو وظیفه دارد: جلوگیری از نفوذ خون به لباس و سالم نگه داشتن واژن به نوبه خود.
نوار بهداشتی چگونه به وظایف خود عمل میکند؟
این محصول، حتی اگر دارای ویژگیهای نوار بهداشتی خوب هم نباشد باید بتواند ناحیه تناسلی را، که از مهمترین اعضای بدن است، سالم نگه دارد؛ لذا معمولا استریل بوده و بافتی مخصوص جذب مایعات دارد. این بافت با پوششی از الیاف مصنوعی و پنبه به وجود آمده و به وسیله جنس خود وظایفش را عملی میکند.
اما برای انتخاب یک پد بهداشتی مناسب خود، باید جوانب زیادی را در نظر گرفت. سوای از شناخت محصول و ویژگیهای نوار بهداشتی ، خوب وضعیت بدنی و سلیقهای افراد خیلی مهم است؛ این که پریود تا چه اندازه آنها را اذیت میکند و چه مقدار خون ریزی دارند. پس از دانستن نیازهای فیزیکی فردی، نوبت به آن میرسد که ویژگیهای نوار بهداشتی خود را بدانیم و معیارهای انتخاب را بشناسیم.
ویژگیهای نوار بهداشتی خوب
محصولات بهداشتی مخصوص عادت ماهیانه از تنوع بالایی برخوردار اند و دست ما را برای انتخاب باز میگذارند. از طرفی اگر به آنها دقت نکنیم میتوانند ما را به دردسر بیاندزند و دوران قاعدگی بدی را برایمان رقم بزنند. واژن، ناحیه بسیار حساس و مهمی است که طی این دوره نباید هیچ گونه آلودگی و احتمال عفونت و… را تجربه کند. کیفیت بالای نوار بهداشتی تضمین کننده سلامت روان و جسم است و بسته به نوع پوست، شکل بدن، میزان خون ریزی و عوامل دیگر تعیین میشود.
اولین چیزی که باید در نظر بگیریم این است که یک نوار بهداشتی خوب در لباس احساس نمیشود و در طول روز ما را آزرده خاطر نمیکند. شما در طول پریود نباید احساس کنید که پریود هستید! بلکه باید در راحتترین حالت خود باشید. این دوره به قدر کافی سخت هست و نوار بهداشتی بد همه چیز را بدتر میکند.
ویژگیهای نوار بهداشتی خوب و معیارهای برگزیدن آن با دقت به این موارد مشخص میشود:
1. اندازه نواز بهداشتی
شکل بدن، میزان خون ریزی، ساعات مختلف روز و تاثیر آنها در افزایش احتمال نفوذ خون به لباس و… از جمله نکاتی اند که باید برای انتخاب اندازه مورد نظر خود در نظر بگیرید. برخی افراد ناحیه تناسلی بزرگتری دارند و یا وزن آنها بیشتر است. برخی دیگر شکل بدنی کوچک اما خون ریزی زیادی دارند. در هر دو مورد لزوم استفاده از یک نوار بهداشتی بزرگ دیده میشود و افراد را به انتخاب اندازه بیشتر وا میدارد. اگر از میزان خون ریزی خود آگاه نیستید و خیلی به آن دقت نکرده اید، با چند آزمون و خطا کم کم همه چیز دستتان میآید.
درز خون به بیرون نوار بهداشتی و لباس در شبها، به علت دراز کش بودن و ناآگاهی ما در زمان خواب، احتمال بالاتری دارد و استفاده از نوار بهداشتی بالدار بسیار بزرگ را طلب میکند. البته محصولاتی مخصوص شب وجود دارند که تهیهشان بهترین انتخاب برای این ساعت از شبانه روز است.
2. ضخامت
ویژگیهای نوار بهداشتی خوب بسته به ضخامت آن دارد. برخی تصور میکنند افراد باخون ریزی بیشتر به بافت ضخیمتری هم نیاز دارند؛ اما این تصور خیلی درست نیست و ضخامت زیاد ربطی به کارایی و سودمندی بیشتر ندارد. نوار بهداشتیهای خیلی ضخیم و مربعیشکل معمولا از روی لباس مشخص میشوند و مهمتر این که راحت نیستند. فرد در طول روز مدام چیزی را درون لباس زیر خود حس میکند و این جزو ویژگیهای خوب نوار بهداشتی نیست؛ به علاوه قدرت جذب نوار بهداشتی ضخیم معمولا کم است و نیاز به تعویض پشت سر هم دارد.
در بیشتر افراد خون ریزی روزهای اول پریود بیشتر است و به همین جهت فکر میکنند که در آن زمان نوار بهداشتی باید ضخیمتر باشد. همچنین تصور استفاده از نوار بهداشتی ضخیمتر در طول شب نیز رایج است که باز هم غلط است. آن چه که باید به آن دقت کنید قدرت جذب بوده به آن میپردازیم.
3. جذب
جذب کامل مایعات در طول استفاده از نوار بهداشتی بهترین اتفاقی است که میتواند برای فرد بیفتد. ویژگیهای نوار بهداشتی خوب و کارایی آن دارای یک معیار اصلی است که میزان جذب نام دارد. جذب بالا باعث جلوگیری از نشت خون به لباس میشود و حس ناخوشایند خیسی را از میان برمیدارد. برای این که متوجه میزان جذب و دارا بودن ویژگیهای نوار بهداشتی خوب شوید، باید به بسته بندی آن به هنگام خرید توجه کنید. معمولا مشخص شده که برای مثال این محصول در این زمینه تا چه حد توانایی دارد. روش دیگر، این است که نوار بهداشتی خود را در هنگام پریود مورد بررسی قرار دهید. اگر خون تازه بود و سطح نوار بهداشتی معمولا سرخ میشد، جذب این محصول کم است. اگر خون رنگ پریده بود و به شکل کدر رنگ به نظر میآمد جذب بیشتر است.
شدت خون ریزی در روزهای اول بیشتر است و خانمها باید از نوار بهداشتی با جذب بالا استفاده کنند. خون جذب شده در نوار باید در لایه میانی محفوظ مانده و بر اثر فشار نشستن به سطح پد برنگردد.
4. مواد اولیه و منسوجات
میتوان گفت ویژگیهای نوار بهداشتی خوب تماما وابسته به مواد به کار رفته در آن است. اصلا جنس و بافت پد بهداشتی تعیین میکند که نوار بهداشتی از چه مقدار قدرت جذب یا میزان خطر برای واژن برخوردار باشد. مواد و منسوجات به کار رفته در این محصولات، ویژگیهای خوب نوار بهداشتی را به صورت کلی مشخص میکنند.
لطیف بودن سطح یک نوار بهداشتی برای انتخاب آن کافی نیست. اگر در رویه نوار بهداشتی پلاستیک به کار رفته باشد، هر چقدر هم که از بافتی نرم برخوردار باشد، میتواند برای فرد عوارضی نظیر خارش، عفونت و حساسیت ایجاد نماید و وی را در معرض خطرات طولانی مدت قرار دهد. افرادی که مستعد عفونت اند و پوست حساسی دارند، باید از نوار بهداشتی ضد حساسیت استفاده کنند.
سرطان تخمدان، سرطان دهانه رحم، عفونت، نازایی، نقص سیستم ایمنی، دیابت و… از جمله عوارض مصرف نوار بهداشتی ساخته شده از پلاستیک و مواد شیمیایی است. به مواد و منسوجات به کار رفته در محصول توجه کنید و لزوم طبیعی بودن آنها را جدی بگیرید. غیر طبیعی و پلاستیکی بودن، نه تنها جزو ویژگیهای نوار بهداشتی خوب نیست و به سلامت فیزیکی آسیب میزند؛ بلکه به محیط زیست هم زیان وارد میکند و آن را مورد تهاجم قرار میدهد.
5. معطر بودن
خون و ترشحات دوران قاعدگی دارای بوی خاص خود هستند که میتوانند برای بسیاری از اشخاص ناخوشایند باشند و موجب اذیت شدنشان شوند. به همین دلیل خیلی از نوار بهداشتیها را معطر و با رایحههای ملایم و لطیف میسازند. ویژگیهای نوار بهداشتی خوب به طور قطع معطر بودن را شامل نمیشود؛ چرا که مواد شیمیایی و عطری به کار رفته در این محصولات اکثرا حساسیتزا هستند و میتوانند مشکلات زیادی پدید آورند.
انتخاب نوار بهداشتی غیر معطر مطمئنتر و عاقلانهتر است و از صدمات احتمالی پیشگیری میکند.
6. پنبهای و مشبک
این مورد سلیقهای است و بسته به حس افراد هنگام استفاده از نوار بهداشتی دارد. برخی در جنس پنبهای، که نرمتر و لطیفتر است، راحتتر اند و افراد دیگر نوع مشبک را ترجیح میدهند. نوار بهداشتی مشبک معمولا جذب بالاتری دارد و کمی خشک است. خشک بودن بافت یک نوار بهداشتی میتواند قرمزی، حساسیت و خارش ایجاد کند، اما این دلیل نمیشود که همه انواع مشبک چنین اثری داشته باشند. جذب بالا از کثیفی لباس جلوگیری میکند. نوار بهداشتی مشبک برای افرادی که پوست حساسی ندارند بهترین گزینه است.
7. قابلیت عبور هوا
محیط نوار بهداشتی معمولا مرطوب است و به همین علت مکان خوبی برای رشد قارچها و ایجاد عفونت میباشد. از جمله ویژگیهای نوار بهداشتی خوب این است که هوا را در خود به جریان بیاندازد و با عبور آن تنفس پوست را باعث شود. در غیر این صورت پوست خفه میشود.
8. نیازهای فردی
قبلتر نیز به مسئله شخصی بودن ویژگیهای نوار بهداشتی خوب اشاره کردیم و دیدیم که برای هر فرد، انتخاب خاص خود او مناسب است. سبک زندگی افراد، میزان تحرک، نوع پوست، میزان خون ریزی، مقدار تحرک، ورزش، شغل و… هر فرد تعیین میکند که چه نوع از نوار بهداشتی برای او بهتر است.
ورزشکاران یا کسانی که فعالیت بدنی زیادی دارند باید از نوار بهداشتی بالدار و بزرگ استفاده کنند. بالها جا به جایی پد را سخت میکنند و جلوی نشتی خون به لباس را میگیرند. این گونه میتوان با خیال راحت تکان خورد و حرکت کرد و آسودگی خاطر داشت.
اگر کارهای زیادی روی سرتان ریخته و وقت ندارید هر چند ساعت یک بار پد خود را عوض کنید بهتر است از نوع مشبک نوار بهداشتی استفاده کنید. نوار بهداشتی مشبک تا مدت زیادی خون را در خودش نگه میدارد و جذب بالایی هم دارد.
انواع نوار بهداشتی
در بسیاری از ویژگیهای نوار بهداشتی خوب به انواع آن اشاره شد و چند مورد از آنها نیز بسته به سبک زندگی افراد به عنوان مثال توصیه شدند. متفاوت بودن طریقه زندگی و سلیقه ایجاب میکند که محصولات مختلفی نیز تولید و توزیع شوند و در دسترس افراد قرار بگیرند.
نوار بهداشتی نرمال
در این جا نرمال به میزان جذب اشاره دارد. این نوع از نوار بهداشتی جذب متوسطی داشته و در روزهای اول عادت ماهیانه و خون ریزی شدید کارآمد نیست.
نوار بهداشتی ساده
در این جا منظور از ساده بدون بال است؛ که تنها با چسب زیرین خود بر لباس زیر نصب میشود. نوار بهداشتی بدون بال در اثر راه رفتن و فعالت روزانه زیاد ممکن است لباس را خونی کند و یا با تکان خوردن فرد را آزار دهد.
نوار بهداشتی بالدار
نوار بهداشتی بالدار خون را از کنارهها به داخل هدایت میکند و استفاده راحت و آسانی دارد. با استفاده از این محصولات کثیف شدن لباس و جا به جایی نوار بهداشتی اتفاق نمیافتد و فرد میتواند احساس خوبی داشته باشد.
نوار بهداشتی سوپر
این محصولات جذب بسیار بالایی دارند و ممکن است بلندتر، حجیمتر و بزرگتر نیز باشند. با استفاده از نوا بهداشتیهای سوپر احتمال نشت خون به لباس به حداقل خود میرسد.
نوار بهداشتی مخصوص مصرف شبانه
نوار بهداشتی شب در روز نیز قابل استفاده است و علت نام گذاری آن جاذب بودن، بزرگ و پهن بودن و مشبک بودنشان است که نیاز به تعویض نوار بهداشتی در شب را از بین برده و قسمت عمده لباس زیر را اشغال میکند تا خون راه گریزی نداشته باشد. این نوار بهداشتیها خواب راحتی را برای فرد فراهم کرده و برگشت مایع و حس رطوبت را به صفر میرسانند.
نوار بهداشتی با رویه پنبهای
پنبهای بودن سطح نوار بهداشتی نرمی و راحتی را برای افراد به ارمغان میآورد و پوستهای حساس را دچار سایش نمیکند. همچنین فرد به هیچ عنوان احساس خارش یا حساسیت نخواهد کرد.
نوار بهداشتی با رویه مشبک
بالاترین جذب ممکن برای یک نوار بهداشتی توسط مشبک بودن آن اتفاق میافتد و برای همه انواع پوست مگر پوستهای حساس کارایی دارد. نوار بهداشتی مشبک حس خیسی و رطوبت را به کل از بین میبرد و از بافت پنبهای خشکتر است.
نوار بهداشتی معطر
استشمام بوی مطبوع در دوران قاعدگی از ویژگیهای نوار بهداشتی خوب به شمار میرود و نوار بهداشتیهای معطر میتوانند چنین امکانی را به وجود آورند. البته مواد معطر به همان اندازه که دل انگیز و دوست داشتنی اند، ممکن است حساسیت ایجاد کنند و خطرناک باشند.
نواربهداشتی مسافرتی
این نوار بهداشتیها مناسب مسافرت اند و خیلی راحت و سبک به شمار میروند. بسته بندی کم حجم، وزن کم، دور ریزی آسان، عدم ایجاد حساسیت، ضخامت کم و قدرت جذب بالا از ویژگیهای نوار بهداشتی خوب و مسافرتی اند.
نوار بهداشتی مخصوص ورزش
برخی از برندها نوار بهداشتیهایی متناسب با فعالیت بدنی زیاد و ورزش دارند که با قدرت چسبندگی بالا هرگز جا به جا نمیشود و با شکل پهن و عریض خود از نفوذ خون به لباس جلوگیری میکند.
نوار بهداشتی پس از زایمان
نوار بهداشتیهای مخصوص پس از زایمان در مقایسه با نوار بهداشتیهای معمولی بزرگتر و جاذبترند و از نظر اندازه خیلی تفاوتی با پوشک ندارند.
نوار بهداشتی چند بارمصرف
نوعی از نوار بهداشتی است که قابلیت شستشو و استفاده دوباره را دارد و به همین دلیل به طبیعت آسیبی نمیرساند. همچنین با جنس بهتر خود نسبت به پدهای یک بار مصرف، برای خانمها ضرر کمتری داشته و امکان بروز حساسیت را کاهش میدهد.
پد روزانه
نازکترین نوع نوار بهداشتی پد روزانه است که بیشتر در دوران عادی و نه قاعدگی مصرف میشود. پد روزانه جذب پایینی دارد و برای لکه بینی یا جلوگیری از کثیف شدن لباس زیر در روزهای عادی مناسب است. این نوار بهداشتیهای کوچک میتوانند به همراه تامپون و کاپ قاعدگی مورد استفاده قرار گیرند تا نشتیهای احتمالی و قطرهای را جذب کنند.
تامپون
تامپون بر خلاف انواع دیگر نوار بهداشتی، درون واژن قرار میگیرد و جذب بسیار بالایی هم دارد. این محصول بهداشتی معمولا از جنس پنبه است و تحرک و فعالیت با آن بسیار آسان است. نوار بهداشتی استخری نام دیگر تامپون است؛ چون شنا کردن و برخورد با آب را محدود نکرده و در کل ورزش کردن با آن راحت است.
فنجان یا کاپ قاعدگی
امنترین و بهترین روش جمع آوری خون و ترشحات زمان پریود استفاده از کاپ قاعدگی است. کاپ یا فنجان قاعدگی، ظرفی قابل انعطاف است که درون واژن قرار میگیرد و مقدار زیادی از مایعات را در خود جای میدهد. جنس این ظرف از سیلیکون پزشکی یا پرایمر قابل انعطاف است و دارای دو بخش قیف و ساقه میباشد.
کاپ قاعدگی باید هر 4 تا 12 ساعت تخلیه شود و پس از شستشو دوباره در واژن قرار گیرد. پس از اتمام عادت ماهیانه فنجان قاعدگی را حداقل 5 دقیقه در آب جوش قرار دهید تا برای استفاده ماه بعد تمیز و سالم باشد. یک فنجان تا 5 سال یا بیشتر قابل استفاده است؛ هر چند هزینه اولیه خرید آن بالا است و نسبتا قیمت بیشتری دارد.
اندازههای مختلفی از فنجان قاعدگی وجود دارند که معمولا در دو نوع بزرگ و کوچک اند. شکل رنگی و یا بی رنگ و شفاف آنها در بازار موجود اند که انتخابشان بستگی به سلیقه افراد دارد. این محصولات آسیب به طبیعت را به حداقل میرسانند و حداکثر آسودگی را به خانمها هدیه میدهند.
تینکس
تینکس یا لباس زیر دوره قاعدگی، پوششی دارای 4 لایه ضد میکروب، ضد رطوبت، جاذب و مقاوم در برابر نشت است، که مانند یک لباس زیر پوشیده میشود و قابل شستشو است. این محصول در مقایسه با دیگر محصولات دوران قاعدگی کمتر رایج است اما استفادههای خودش را دارد.
در آخر
نکته مهمی که بسیاری از بانوان به سادگی از کنارش عبور میکنند، این است که اگر دوران قاعدگی را به خوبی پشت سر بگذارند بسیاری از مشکلات جسمی و روحی خود را حل کرده اند. تاثیر این دوره بیشتر از آن چیزی است که فکرش را میکنیم و تغییرات هورمونی میتوانند اثرات مستقیمی بر زندگی ما داشته باشند. اختلالات روانی و ناراحتیهای عصبی، افسردگی، استرس، وسواس و… به صورت مدام با پریود این ور و آن ور میشوند و رسیدگی به خود در این دوران خیلی مهم است. دانستن ویژگیهای نوار بهداشتی خوب به شما کمک میکند که در کنار مراقبتهای دیگری چون پوشیدن لباس زیر نخی و مناسب، تعویض به موقع نوار بهداشتی، حمام آب گرم و شستشوی کافی در دوران قاعدگی، پرهیز از مصرف شویندههای صابونی و… بتوانید بهترین وضعیت را در این دوره داشته باشید.