استفاده از کرم ضدآفتاب، یکی از شایعترین روشهایی است که برای حفظ سلامت پوست در برابر اشعه خورشید استفاده میشود. کرم ضد آفتاب پوست شما را در مقابل بیماری سرطان و مشکلات دیگر پوستی محافظت میکند. طبق قانون، محصولات ضد آفتاب باید دارای برچسب spf باشند.
Spf مخفف شدهی کلمهی SUN PROTECTION FACTOR، به معنای فاکتور حفاظتی در برابر خورشید خورشید است. SPF نشان دهندهی این است که پوست در برابر با اشعه فرا بنفش B خورشید، به چه میزان مراقبت میکند.
فهرست مطلب
SPF چیست و به چه معناست؟
یکی از روشهای علمی برای فهمیدن این که ضد آفتاب شما تا چه میزان از آسیبهای پوستی شما را کاهش میدهد، معیار اندازه گیریSPF است. برآورهای اندازه گیریSPF بر اساس 2 میلی گرم ضدآفتاب در هر سانتی متر مربع از پوست است.
شما زمانی که به صورتتان ضدآفتاب زدهاید و به بیرون میروید، با زمانی که بدون ضدآفتاب به محیط باز میروید را با هم مقایسه کنید. زمانی که از کرم ضدآفتاب استفاده کردهاید، اشعه خورشید مدت زمان بیشتری را نسبت به زمانی که روی پوست خود کرم نزدهاید، برای نفوذ به پوستتان طی میکند، SPF وارد شده روی برچسب کرم شما این مدت زمان را محاسبه میکند.
چند درصد SPF برای هر نوع پوستی مناسب است؟
میزان SPF مناسب هر نوع پوستی با پوست دیگری متفاوت است. مدت زمانی که فرد میخواهد در معرض نور خورشید قرار بگیرد، بستگی به درصد SPF دارد. با توجه به اینکه اشعه فرابنفش A هم وجود دارد، پس از گذشت دو ساعت که فرد در معرض تابش نور خورشید بود، باید کرم ضد آفتاب خود را ترمیم کند.
اگر شما جزو آن دسته از افراد هستید پوستی روشن دارند و مرتبا در معرض نور خورشید قرار میگیرید، توصیه میکنیم تا از کرمهای ضدآفتابی که دارای درصد بالایی از SPF هستند را استفاده کنید. استفاده از کرمهای ضد آفتابی که دارای SPF بالای 50% هستند، برای افرادی که پوستی روشن دارند مناسبتر است. البته باید توجه داشت که استفاده از کرم ضد آفتابی که بالای 50% SPF ضرراتی هم دارند، که حتما باید زیر نظر پزشک مصرف شود.
میزان محافظت کرمهای ضدآفتاب با توجه به مقدار SPF چقدر است؟
- کرم ضدآفتاب با مقدار SPF پایینتر از 15% : محافظت کم که تا 93% اشعه UBV را دفع میکند.
- کرم ضدآفتاب با مقدار SPF تا 30% : مجافظت متوسط که تا 97% اشعهUBV را دفع میکند.
- کرم ضدآفتاب با مقدار SPF بین 30% تا 50% : محافظت خوب که تا 98% اشعه UPV را دفع میکند.
- کرم ضدآفتاب با مقدارSPF بالای 50% : محافظت عالی که تا 99% اشعه UPV را دفع میکند.
به چه علت کرمهایی که SPF بالا دارند، مضر هستند و نباید از آنها بدون تجویز پزشک استفاده کرد؟
زمانی که صبحت از خوبیهای SPF در کرم ضد آفتاب میشود، فرد گمان میکند که هرچه این میزان به بالاترین درجه برسد برای پوست مفیدتر است. البته باید دقت داشت که هیچ کرم ضدآفتابی نمیتواند 100% پوست شما را در مقابل اشعه فرابنفش خورشید، محافظت کند. باید آگاهی لازم در رابطه با اینکه SPF ضدآفتاب چیست و چه استفادههایی از آن میشود را داشته باشید.
کارخانههایی که شروع به ساخت کرمهای ضد آفتاب میکنند، برای اینکه SPF کرم را بالاتر ببرند باید چربی موجود در کرم را افزایش دهند تا بتوانند مواد شیمیایی بیشتری را وارد آن کنند؛ پس در نتیجه کرمهایی که SPF بالای 50% دارند، عوارض بسیاری بر روی پوست صورت به جا میگذارد و بیش از اندازه چرب هستند.
کسانی که بیماری پوستی و یا حتی سرطان پوست دارند، نسبت به نور خورشید حساسیت بیشتری دارند. دکتر برای کسانی که مشکل پوستی دارند کرم ضدآفتاب با SPF بالای 70% را تجویز میکند. افراد عادی که سابقه هیچ گونه بیماری پوستی را ندارند، برای انتخاب یک کرم ضدآفتاب روزانه میتوانند از SPF بین 15% تا 30% استفاده کنند.
در طول روز چند بار از کرم ضدآفتاب استفاده کنید؟
مدت زمانی که کرم ضدآفتاب بر روی پوست شما میماند با دیگران متفاوت است. بهترین مارک ضدآفتاب از 3 الی 4 ساعت روی پوست شما باقی میماند. بیشتر در ساعتهای بین 10 صبح تا 2 بعد از ظهر کرم ضدآفتاب نیاز به تمدید دارد. زمانی که به استخر میروید و پوست شما خیس میشود، تا 20 دقیقه بعد اثر کرم ضدآفتاب بر روی صورت شما میماند.
چه عواملی بر میزان قدرت اشعه فرابنفش موثر است؟
یکی از عواملی که میتواند بر شدت اشعه فرابنفش خورشید تاثیر بگذارد، عوامل جغرافیایی هستند. میزان قدرت اشعه فرابنفش در مقابل عوامل جغرافیایی همچون ارتفاع، زمان، فصل، لایه اوزون، بازتاب، ابر و عرض جغرافیایی بیشتر میشود.
1. ارتفاع: هر چه بیشتر به سمت بالای ارتفاعات مانند کوه و تپه حرکت کنیم، شدت تاثیرات به مرور بیشتر میشود.
- زمان: بعضی از ساعات روز فاصله خورشید نسبت به زمین کمتر است؛ پس در نتیجه هوا هم گرمتر میشود. بین ساعتهای 10 صبح تا 4 عصر اثر اشعه قویتر است.
- فصل: در فصول گرم سال، مانند فصلهای تابستان و بهار که خورشید دارای زاویه بیشتری است، قدرت اشعه بیشتر میشود. اما باید بدانید که در فصل تابستان اگر به شنا میروید توجه کنید که اشعه فرابنفش میتواند تا عمق 1 متری آب هم نفوذ کند.
- لایه اوزون: کار لایه اوزون محافظت از اشعه فرابنفش است. گازهای گلخانهای و آلایندهها باعث میشود تا به مرور زمان این لایه نازک شود و شدت UV افزایش یابد.
- بازتاب: هنگامی که روی سطح زمین پوشیده از برف، آب و شن است است اشعهها جذب نمیشود و باعث میشوند تا به محیط اطراف برگردد و میزان اشعه را بالا ببرند.
- ابر: یکی از راههایی که مانع رسیدن اشعه به سطح زمین میشود، وجود ابرها است. ابرها هرچه که تیرهتر و پرآبتر باشند، میتوانند مقدار بیشتری از این اشعه را دورن خود جای دهند.
- عرض جغرافیایی: باید توجه داشت مناطقی که به خط استوا نزدیکتر هستند، بیشتر اشعه فرابنفش خورشید را جذب میکنند.
چگونه پوست خود را در برابر اشعههای مضر و آفتاب سالم نگهدارید؟
- از ضدآفتاب هایی که SPF بالای 15% دارند استفاده کنید.
- از عینکهای آفتابی برای محافظت از چشم در برابر انواع اشعهها، استفاده کنید.
- برای اینکه ویتامینD جذب کنید، قرص مکمل ویتامین D را از داوخانهها تهیه و مصرف کنید، نه اینکه در معرض تابش مستقیم نور آفتاب قرار بگیرید.
- از کلاههایی که لبه دارند استفاده کنید تا آفتاب به صورت مستقیم با پوست صورت و سر شما برخورد نکنند.
- در صورتی که فعالیتهای روزمره سنگینی دارید که باعث تعریق شما میشود، دو ساعتی یکبار کرم ضد آفتاب خود را تمدید کنید.
- زمانی که در ساعتهایی که آفتاب در آسمان است به بیرون میروید، در سایه راه بروید.
ضدآفتاب چند نوع است؟
بعضی از افراد بدون توجه به اینکه ضدآفتاب چه فواید و ضرراتی دارد، شروع به استفاده از آن میکنند. ضدآفتاب به دو نوع شیمیایی و فیزیکی تبدیل میشود. ضدآفتاب شیمایی و فیزیکی هر کدام نکات مثبت و منفی دارند که سبب تمایز آنها از یکدیگر شده است.
ضدآفتاب شیمیایی:
در این نمونه ازکرمهای ضدآفتاب، فیلترهای شیمیایی به عنوان اصلیترین مواد فعال در آن استفاده میشود. این نوع کرم انرژی اشعه فرابنفش را جذب و آن را تبدیل به گرما میکنند. رایجترین فیلترهای شیمیایی عبارتند از : اکتینوکسات، اکتوکریلن، اووبنزون و اکسی بنزون .
ضدآفتاب شیمایی فوایدی هم دارند، یکی از این فواید این است که برای محافظت کردن از پوست صورت، نیاز نیست مقدار زیادی از آن را استفاده کنید و فایده دیگر این است که روی پوست صورتتان، به راحتی پخش میشود. ضد آفتاب شیمیایی بر خلاف فوایدی که دارد نکات منفی بسیاری هم دارد. نکات منفی این ضدآفتاب شامل موارد ذکر شده میشود، مسدود کردن منفذ پوستهای چرب، در معرض نور مستقیم UV در مدت زمان کوتاهی اثر بقی مانده بر روی پوست را از دست میدهد، به 20 دقیقه زمان برای اثرگذاری نیازمند است و اینکه احتمال سوزش پوست و ایجاد حساسیتها را افزایش میدهد.
ضدآفتاب فیزیکی:
این ضدآفتاب برعکس ضد آفتاب شیمیایی که اصلیترین فیلترهای آن شیمیایی هستند، دارای فیلترهای فیزیکی است. نام دیگر کرمهای ضد آفتاب فیزیکی، معدنی است که سپرهای حفاظتی بر روی پوست ایجاد میکنند. این کرم اشعههای uv را از سطح پوست جذب، پراکنده و بازتاب میکنند. هنگامی که اشعه فرابنفش به پوست فرد برخورد میکند، کرم ضدآفتاب از نفوذ آن بر روی پوست جلوگیری میکند.
نکات مثب ضدآفتاب فیزیکی عبارتند از : احتمال اینکه پوست شما را پوست پوسته کند کمتر است، ماندگاری بیشتری روی پوست دارد، زمانی که اشعه مستقیم فرابنفش به او برخورد میکند دوام بیشتری نسبت به ضدآفتاب شیمیای دارد، برای پوستهای لکه دار مناسب است، گرفتگی منافذ پوست را کمتر میکند و از پوست شما هم در برابر اشعهuvb و هم در برابر اشعهuva مقاومت میکند.
نکات منفی ضدآفتابهای فیزیکی هم شامل پاک شدن کرم به راحتی از روی پوست صورت، احتمال دارد که ردی سفیدی را روی پوستتان به جا بگذارد و باید این نکته دور از چشم نباشد که باید کرم را به صورت صحیح استفاده کنید؛ زیرا اگر درست استفاده نشود، میتواند از پوست شما محافظت کمتری کند و اشعهuv از بین مولکولهای کرم وارد صورتتان شود.
سخن پایانی
درست است که در فصل تابستان و بهار اشعه نور خورشید، بیشتر است، اما باید توجه داشت که در هر فصلی از سال از خانه بیرون میروید، استفاده از کرم ضدآفتاب را برای سلامتی و شادابی پوست جدی بگیرید. برای مراقبت هر چه بیشتر از پوست خود باید فعالیتهای بیرون از منزل را تا جایی که امکان دارد کاهش دهید، تا از آفتاب سوختگی پوستتان جلوگیری کنید.
همانطور که در مقاله بالا هم بیان شد spf موجود در کرم ضدآفتاب یکی از موضوعاتی است که باید به آن توجه زیادی شود، برای اینکه این موضوع را قابل بررسی قرار دهید در ابتدا باید درک کنید که spf ضدآفتاب چیست و چه کمکی به انتخاب شما میکند. امیدواریم که مطالبی کاربردی در خصوص یک انتخاب صحیح را به شما همراهان ارائه کرده باشیم.