نقش تغذیه در رفع یا تشدید آکنه

آکنه یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها مزمن پوستی است ، که تقرییا بیشتر افراد آن را تجربه کرده‌اند. آکنه باعث ایجاد التهاب ، جوش و کیست‌هایی در ناحیه صورت ، شانه‌ها ، گردن ، کمر و بالا بازوها می‌شود. اگرچه بیماری آکنه خطرناک نیست ، اما بر زیبایی ظاهری اثری مستقیم دارد.

حداقل ۸۵ درصد افراد در سنین دوازده تا بیست‌ و پنج سالگی ، با بروز آکنه مواجه می‌شوند. آکنه با فعال شدن غدد چربی در دوران بلوغ روی می‌دهد ، اما می‌تواند در هر سنی بروز کند ، بنابراین آکنه در سنین بزرگسالی نیز مشاهده می‌شود. در بیشتر موارد همان عواملی که موجب بروز آکنه نوجوانی می‌شود ، در آکنه بزرگسالی نیز نقش دارد.

آکنه تحت تاثیر عوامل زیادی قرار دارد ، از جمله تولید بیش از حد چربی پوست ، باکتری‌ها ، تغییرات هورمونی ، سلول‌ها مرده پوست ، برخی داروها و شرایط آب و هوایی. آکنه با فشاردادن جوش‌ها یا خاراندن پوست ، بیشتر تحریک می‌شود.

آکنه درهر نقطه بدن می‌تواند ظاهر شود ، اما بیشتر در جاهایی مشاهده می‌شود ، که تجمع غدد چربی بیشتر باشد ؛ در این بیماری غدد چربی مسدود شده و جوش و کیست به وجود می‌آید. اما نگران نباشد ، درمان‌ها موثری برای این بیماری مزمن وجود دارد ، هم‌چنین عوامل زیادی در پیشگیری و تشدید آکنه، نقش دارند. یکی از مهم‌ترین عوامل در رفع یا تشدید آکنه ، رژیم غذایی و تغذیه است . 

هر آنچه که روی پوست خود مشاهده می‌کنید ، تا حدودی به مواد غذایی که مصرف می‌کنید ، بستگی دارد. مصرف مواد غذایی با شخص قند بالا با افزایش سطح انسولین ، می‌تواند موجب بروز آکنه و جوش بشود. هم‌چنین بر اساس مطالعات دانشمندان ، محصولات غذایی تولید شده از غلات تصفیه شده در رفع یا تشدید آکنه موثر است. البته توجه داشته باشید ، که نباید به این بهانه مصرف غلات را از برنامه غذایی خود حذف کنید ، زیرا برای بدن لازم هستند. 

غذاها تشدید کننده آکنه چیست ؟

• مواد غذایی با شاخص قند بالا

یکی از اصلی‌ترین مواد غذایی که در تشدید آکنه نقش دارند ، مواد غذایی با شاخص قند بالا هستند. پس هنگامی که شما یک شیرینی خامه‌ایی بزرگ یا یک شکلات با قند بالا مصرف کردید ، بدانید مستعد جوش و آکنه هستید. هنگام مصرف مواد شیرین و قندی مانند شکلات ، منتظر ظهور آکنه باشید.

موادی که دارای شکر یا قند مستقیم بالا باشند، بعد از مصرف، سطح انسولین در خون را افزایش می‌دهند، و باعث تولید ماده‌ایی به‌نام IGFT، در بدن می‌شود، که ترشح غدد چربی سباسه‌ پوست را افزایش می‌دهد. به یاد داشته باشید، که آرد سفید، ماکارانی و پاستا، دارای قند بالایی هستند و در تشدید آکنه، می‌توانند موثر باشند.

• فست فودها و مواد سرخ کردنی

فست فودها ، از جمله همبرگر، ناگت ، هات‌ داگ ، سیب زمینی و نوشابه‌‌ها گازدار به تشدید آکنه کمک می‌کند. فست‌ فودها موجب تغییرات هورمونی می‌شوند ، که در بروز آکنه موثر است.  هم‌چنین، مواد سرخ کردنی، چیپس‌ها و پفک‌ها، که دارای چربی ترانس بالا و ارزش غذایی پایینی هستد، موجب تشدید آکنه می‌شوند. هم‌چنین افرادی که غذاهای آماده مصرف می کنند در مقایسه با افرادی که غذای سالم مصرف می کنند ۴۳ درصد بیشتر به آکنه مبتلا می شوند.

• پروتئین موجود در شیر

تحقیقات بسیاری نشان داده است، که پرتئین موجود در شیر، می‌تواند در تشدید آکنه موثر باشد، بنابراین توصیه می‌شود، در دوران درمان آکنه، مصرف شیر و لبنیات را قطع کنید. شیر به صورت طبیعی، سرشار از هورمون است، ولی اگر پای آکنه وسط باشد، در تشدید آن نقش دارد. مهم نیست شیر کم‌چرب یا پرچرب مصرف کنید، مهم آن است، که شیر یک بمب شیرین و پرشکر است. شیر و لبنیات، که حاوی قند بالایی هستند، می‌توانند باعث تغییرات و هورمونی و بروز آکنه شوند.

مطالعات انجام شده بر روی افراد نشان داده است ، که افرادی که به طور منظم از لبنیات و شیر استفاده می‌کنند ، نسبت به افرادی که کم‌تر ازمحصولات لبنی استفاده می‌کنند ، بیشتر درگیر آکنه هستند. البته هنوز مشخص نیست ، که چرا مصرف لبنیات در تشدید آکنه نقش دارد ، اما ارتباط بین این دو عامل مشخص شده است.

• مواد غذایی حساسیت زا

حساسیت‌های غذایی، نقش مهمی در تشدید آکنه ایفا می‌کنند. حساسیت غذایی زمانی ایجاد می‌شود ، که سیستم ایمنی بدن ماده غذایی را به عنوان یک تهدید شناسایی کرده و با آن مبارزه کند ، در نتیجه بدن دچار التهاب شده و شرایط برای بروز و تشدید آکنه محیا می‌شود. 

در بزرگسالان، بیشتر حساسیت‌های غذایی، توسط پروتئین‌های خاصی، که در برخی مواد غذایی مانند میگو، بادام زمینی، آجیل، ماهی و… وجود دارد، ایجاد می‌شود. اما در کودکان، حساسیت‌های غذایی توسط پروتئین‌های موجود در تخم مرغ، شیرگاو، گندم و سویا، ایجاد می‌شود. برخی گیاهان و ادویه‌جات مانند فلفل سیاه، تخم سیاه، گشنیز، رازیانه و ترشی‌جات، نیز می‌توانند باعث حساسیت و آلرژی شوند و در تشدید آکنه موثر باشند.

• مواد غذایی با کربوهیدرات بالا

مصرف مواد غذایی سرشار از کربوهیدرات‌ها پالایش شده ، در تشدید آکنه موثر است . کراکرها ، غلات صبحانه ، نوشیدنی‌ها شیرین شده با شکر ، نودل برنج ، پاستاها تهیه شده از آرد سفید و نوشیدنی‌ها گازدار شامل مقدار زیادی کربوهیدرات پالایش شده است.

• آجیل‌ها

برای داشتن یک پوست سالم و شفاف، در مصرف انواع غذاها، حتی غذاهای سالم، نباید زیاده روی کرد، در حقیقت پوست شما، آینه‌ایی است، از چیزهایی که مصرف می‌کنید. آجیل‌ها سرشار از پروتئین هستند و اگر بدن به میزان زیادی پروتئین دریافت کند، پوست شما باید بهای آن را بپردازد.

یک رژیم غذایی سالم، که هم برای پوست و هم برای بدن مفید باشد، باید سرشار از اسیدهای چرب، امگا۶ و امگا۹ باشد، اما مصرف برخی آجیل‌ها، سطح امگا۶ بدن را افزایش می‌دهند و پروتئین را به مقدار زیادی، وارد بدن می‌کنند، در نتیجه باعث ایجاد جوش و آکنه می‌شوند. گردو و بادام حاوی مقدار زیادی، امگا۶ هستند.

• مواد غذایی ید دار

امان از این سم سفید ! به نظر می‌رسد ، نمک ید دار باعث تحریک و تشدید آکنه می‌شود. مراقب میزان سدیم و نمکی که استفاده می‌کنید باشید ، به خصوص در غذاها آماده.

ید در بیشتر غذاهای مورد علاقه شما وجود دارد. میگو، جلبک دریایی و سایر غذاهای دریایی، حاوی مقدار زیادی ید هستند. این مواد کالری پایینی دارند، اما به دلیل بالا بودن سطح ید در آن‌ها، در تشدید آکنه موثر هستند.

• نوشابه

نوشابه یکی از بدترین نوشیدنی‌هایی است، که در تشدید آکنه نقش دارد، زیرا علاوه بر فروکتوز، هیچ‌گونه مواد معدنی و مغذی ندارد. محققان اعتقاد دارند، که مصرف نوشابه با مصرف الکل برابر است. فروکتوز نوعی قند است، که سطح انسولین خون را افزایش می‌دهد و این همان عاملی است، که موجب ظهور آکنه در پوست می‌شود. بنابراین اگر به داشتن پوستی سالم و شفاف، علاقه دارید بهتر است آب را جایگزین نوشابه کنید.

• سویا

مصرف زیاد سویا، عوارض ناخوشایندی برای پوست دارد، که یکی از آن‌ها، ظهور جوش‌ها و آکنه است، زیرا ۹۰ درصد محصولات سویا در جهان، از لحاظ ژنتیکی دستکاری یا اصلاح شده‌اند. مصرف زیاد سویا، تعادل هورمون‌های بدن را به‌هم می‌زند و عدم تعادل هورمونی، باعث تشدید جوش و آکنه می‌شود.

افرادی که سطح استروژن خون آن‌ها بالا است، مصرف سویا به دلیل دارا بودن هورمون فیتواستروژن، می‌تواند این افراد را در معرض جوش و آکنه قرار دهد. هم‌چنین سویا منبع غنی از پروتئین است، اگر مصرف آن برای شما مشکل ایجاد می‌کند، گوشت و تخم مرغ را جایگزین آن کنید.

• برخی میوه‌ها

برخی میوه‌ها مانند موز، انبه و میوه‌های خشک، حاوی مقدار زیادی قند هستند و مصرف بیش از حد آن‌ها، موجب تشدید جوش و آکنه می‌شود. توت فرنگی، سرشار از ویتامین سی است و برای سلامت و شفافیت پوست، بسیار مفید است، اما برخی افراد با مصرف توت فرنگی، دچار التهاب و قرمزی پوست می‌شوند، بنابراین بعضی میوه‌ها، می‌تواند موجب ایجاد حساسیت پوستی نیز بشوند.

در تولید و ساخت آب‌ میوه‌های صنعتی، از قند و شکراستفاده می‌کنند. قند و شکر موجود در این آب میوه‌ها، باعث می شود برخی افراد پس از مصرف آن‌ها، جوش‌ها یا آکنه‌هایی در پوست خود مشاهده کنند.

غذاهای کاهش دهنده آکنه چیست؟

• مصرف میوه‌ها

در بین میوه‌ها ، آن‌هایی که دارای آنتی اکسیدان بالایی هستند ، در کاهش آکنه بسیار موثر است. یکی از مهم‌ترین آنتی اکسیدان‌ها که باعث کاهش بروز آکنه می شود ، ویتامین سی است. ویتامین سی به مقدار زیادی در مرکبات ، گوجه فرنگی و فلفل وجود دارد. 

هم‌چنین مصرف خیار و هندوانه یا هر ماده‌ایی که سرشار از آب باشد، پوست را آبرسانی می‌کند و برای شفافیت و سلامت پوست، بسیار مفید است. کسانی‌که با آکنه و جوش‌ها درگیر هستند، پوست خشک و حساسی دارند و برای درمان آکنه، به سراغ کرم‌های مرطوب کننده سنگین و گران قیمت می‌روند، اما بهتر است با مصرف مواد غذایی سرشار از آب، آبرسانی پوست را تقویت کنید و به جنگ جوش‌ها و آکنه‌ها بروید.

• روی یا زینک

مصرف روی یا زینک ، باعث کاهش بروز آکنه می‌شود. کلم بروکلی و سبزیجات با برگ سبز ، منبع اصلی روی و زینک به شمار می‌روند و در جلوگیری از آکنه و جوش موثر هستند. هم‌چنین مصرف روی باعث می‌شود ، بدن راحت‌تر مواد مغذی لازم برای سلامت پوست را جذب کند.

• ویتامین‌های گروه ب

مصرف ویتامین‌ها گروه ب مخصوصا ویتامین ب۶ ، در کاهش تولید بیش از حد چربی پوست (سبوم)، نقش مهمی دارند و به این صورت در کاهش و رفع آکنه ، موثر هستند. هم‌چنین ویتامین آ، برای درمان جوش‌ها و آکنه‌ها موثر است، اما به یاد داشته باشید، ویتامین آ محلول در چربی است و در بدن تجمع می‌یابد، بنابراین مصرف زیاد آن، می‌تواند سمی باشد. هم‌چنین تحقیقات نشان داده است، که کمبود ویتامین ایی نیز، در ایجاد آکنه موثر است.

• مصرف بتاکارون

بدن انسان بتاکارون را که دربیشتر میوه‌ها و سبزیجات زرد ، قرمز و نارنجی وجود دارد ، به ویتامین آ تبدیل می‌کند و این ویتامین تاثیر شگفت‌انگیزی برای پوست و جلوگیری از بروز آکنه دارد. از مصرف هویج ، فلفل قرمز، نارنگی و موز غافل نشوید.

• عسل

استفاده از عسل ، چه به صورات خوراکی و چه به صورت ماسک ، از روش‌ها موثر برای مبارزه با آکنه است . عسل دارای خواص ضد التهابی و ضد میکروبی بوده و پلی‌فنول‌ها موجود در آن برای درمان آکنه موثر است.

• آب لیمو

آب لیمو دارای خواص شگفت انگیز بسیاری است و تحقیقات نشان داده است، که در درمان و کاهش آکنه موثر است. آب لیمو دارای خاصیت ضد میکروبی است و عواملی را که، در ایجاد جوش و آکنه موثر است، از بین می‌برد و باعث می‌شود، چربی‌ٰهای تجمع یافته در جوش‌ها و آکنه‌ها، تخلیه شوند. در تهیه و مصرف غذاهای خود، از آب لیموی تازه استفاده کنید.

• چای سبز

چای سبز، سرشار از آنتی‌اکسیدان است و مصرف آن برای بدن و پوست، بسیار مفید است. آنتی‌اکسیدان موجود در چای سبز، در کاهش تولید سبوم، که چربی پوست است، بسیار موثر است. کرم و لوسیون حاوی چای سبز نیز، در بازار و فروشگاه‌های معتبر موجود است.

• سیر

سیر گیاهی است، که دارای خواص درمانی بسیاری است. سیر دارای خاصیت ضد میکروبی است و باعث تقویت، سلول‌های بدن می‌شود. سیر هم‌چنین در تقویت قوای جسمی، نقش مهمی دارد و بسیاری از بیماری‌ها را، درمان می‌کند. سیر، این ماده ضد ویرس، ضد قارچ و ضد میکروب، در درمان و کاهش آکنه‌ها موثر است. هم‌چنین سولفور موجود درسیر، به بهبود آکنه و جوش‌ها کمک می‌کند.

• روغن زیتون

روغن زیتون، حاوی مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان، آهن و ویتامین‌ها است و به تسکین و آرامش پوست، کمک بسیاری می‌کند. برای کاهش و درمان آکنه‌ها، می‌توانید در پخت غذاهای خود از روغن زیتون استفاده کنید. هم‌چنین می‌توانید، قبل از خواب نیز مقداری روغن زیتون، روی پوست خود ماساژ دهید، تا شاهد تاثیر شگفت انگیز آن روی پوست خود باشید.

یک رژیم غذایی سالم ، می‌تواند به عملکرد بدن کمک کرده و سیستم ایمنی بدن را ارتقا دهد. اگر پوستی سالم و شفاف می‌خواهید ، بهتر است در برنامه غذایی خود تغییری ایجاد کنید ، اگرچه نمی‌توان انتظار داشت ، با مصرف یک ماده غذایی معجزه شود و تمام آکنه‌ها نابود شود ، اما با این حال یک رژیم غذایی متعادل می‌تواند حال پوست شما را بهتر کرده و با آکنه‌ها مقابله کند.