واقعیت مسلم و قطعی زندگی این است: بدن ما با افزایش سن تغییر می‌کند. هورمون‌ها، ژنتیک و از دست دادن قابلیت‌های استخوان و عضلات مرتبط با تغییرات سن می‌توانند بر کلیه نقاط بدن، همچون پوست تاثیرگذار باشند. این همان چیزی است که از آن به عنوان پیری یاد می‌کنیم، تحول بدن در راستای کم شدن توانایی‌های جوانی. برخی از این تغییرات بیشتر به چشم می‌آیند و ظاهر پوست را عوض می‌کنند. برای مثال چین و چروک‌ها نخستین مشکلات ناشی از افزایش سن در صورت هستند. با کاهش پروتئین‌های ساختاری، خطوط ریز خود را بر پوست نمایان می‌کنند. روند پیری اجتناب ناپذیر است و تنها می‌تواند کند شود و بهبود یابد. به همین دلیل است که باید با روش مراقبت از پوست در سنین مختلف آشنا باشیم و بدانیم اقدامات پیشگیرانه برای حفظ سلامتی و تقویت پوست کدام اند.
روش مراقبت از پوست در سنین مختلف در این متن به تفکیک دهه‌های گوناگون زندگی آمده که توسط پزشکان نیز توصیه شده است.
بیشتر بخوانید: مزو وایت تراپی چیست؟
روش مراقبت از پوست در سنین مختلف
روتین مراقبت از پوست در دهه 20 سالگی
هنگامی که در دهه 20 سالگی باشید، چین و چروک کمترین مشکلی است که به آن فکر می‌کنید. اما پوست شما در حال تغییر است، حتی اگر قابل مشاهده نباشد.
ساخت کلاژن
با شروع 20 سالگی و سال‌های پیش روی آن، تولید کلاژن در پوست هر سال 1 درصد کم می‌شود که رفته رفته به ایجاد خطوط، چین و چروک و افتادگی پوست کمک می‌کند. به همین دلیل روش مراقبت از پوست در سنین مختلف به محصولات جوان کننده مناسب همان سن نیاز دارد.
بیشتر بخوانید: کاشت ناخن در منزل به ساده ترین روش
محافظت از پوست در برابر آفتاب
افراد در دهه 20 سالگی خود می‌توانند از دست دادن کلاژن پوست را کاهش دهند، چگونه؟ باید در روش مراقبت از پوست در سنین مختلف خود محافظت از پوست را جا دهند. ضد آفتاب برای افراد در همه سنین، به خصوص جوانان بسیار مهم است. UV نور خورشید کلاژن را تجزیه می‌کند و تخریب سلولی به وجود می‌آورد. استفاده از ضد آفتابی مناسب حتما توصیه می‌شود. همچنین بهتر است سالیانه به دکتر پوست مراجعه کنید و از نداشتن سرطان پوست مطمئن شوید.
بیشتر بخوانید: 10 راه برای برطرف کردن قرمزی رنگ مو در خانه
جوش و آکنه
برخی افراد گمان می‌کنند که وجود جوش و آکنه تنها مربوط به نوجوانی است و و در سال‌ها بعدی نمی‌تواند یک مشکل اصلی باشد. روش مراقبت از پوست در سنین مختلف اما چیز دیگری می‌کند. روتین پوستی باید به گونه‌ای باشد که مشکل آکنه، که تا دهه بعد از 20 ادامه‌دار است را از بین ببرد. یکی از مهم‌ترین علل ایجاد این عارضه پوستی در دهه 20 سالگی اتمام مدرسه و استرس یافتن شغلی مناسب یا موفقیت در دانشگاه است. درمان جوش راه‌های زیادی دارد، اما به طور ساده توصیه می‌شود:
- یک شوینده صورت ژلی یا فومی بدون سولفات داشته باشید.
- از تونرهای حاوی آلفا هیدوکسی اسید، گلیکولیک اسید و سالیسیلیک اسید استفاده کنید.
- مرطوب کننده‌ای حاوی هیالرونیک اسید به پوستتان بزنید.
بیشتر بخوانید: جدیدترین و خاص ترین مدل های ناخن کدام اند؟
خواب
سلامت خواب تاثیر مستقیمی بر روش مراقبت از پوست در سنین مختلف دارد. خوب خوابیدن سبب بهبود وضعیت کلی پوست است. زمانی که می‌خوابیم، پوست به طور طبیعی سلول‌های مرده را با سلول‌های جدید جایگزین می‌کند و سبب احیای آن می‌شود. خواب ناکافی بدن را از چرخه بازسازی خود محروم می‌کند.
روتین مراقبت از پوست در دهه 30 سالگی
30 سالگی و سال‌های پیش روی آن زمانی است که اثرات مخرب نور خورشید خود را نشان می‌دهند و پوست ذره ذره با چروکیدگی روبرو می‌شود.
محافظت از پوست در برابر آفتاب، بیشتر و بیشتر
خطوط ریز پدید آمده بر پوست نشانه‌های تخریب سلولی توسط نور آفتاب اند. یک تحقیق بر 300 زن سفید پوست 30 تا 78 ساله نشان می‌دهد که تابش UV دلیل به وجود آمدن 80 درصد نشانه‌های ناشی از پیری بر پوست صورت است. قرار گرفتن بیش از حد در مقابل این اشعه در دوران نوجوانی و دهه 20 سالگی سبب پدید آمدن لکه‌های تیره، چروکیدگی و افزایش احتمال ابتلا به سرطان پوست است. به همین علت روش مراقبت از پوست در سنین مختلف استفاده از ضد آفتاب را شامل می‌شود.
بیشتر بخوانید: تفاوت کراتینه و پروتئینه مو چیست؟
محصولات کلاژن ساز و لایه بردار
در این دهه حجم گونه‌ها کاهش می‌یابد و ناحیه اطراف چشم نیز گود افتاده می‌شوند. اکنون زمان این است که لایه برداری به عضو ثابت روتین پوستی تبدیل شود. علت این تغییرات و نیاز به ضد چروک و لایه بردار کاهش کلاژن است. علاوه بر لایه برداری، بایستی مصرف کرم دور چشم را جدی بگیرید و از ضد چروک، سفت کننده و روشن کننده‌ها استفاده کنید. لایه برداری مرتب و به قدر کافی سلول‌های مرده را از بین می‌برد و صورت را درخشان و شفاف نگه می‌دارد.
بیشتر بخوانید: چگونه به افزایش ماندگاری لیفت ابروی خود کمک کنیم؟
ویتامین C
یک پژوهش معتبر در سال 2017 نشان داد که استفاده موضعی از ویتامین C اثر ضد پیری دارد و سنتز کلاژن را افزایش می‌دهد. این ویتامین آنتی اکسیدانی قوی است که تاثیر آن بر پوست اثبات شده و درمان کننده آن است. روش مراقبت از پوست در سنین مختلف برای 30 سالگی می‌تواند به کمک روش‌های نوینی همچون لیزر درمانی نیز باشد. از بین رفتن جای جوش و پیشگیری از ایجاد چین و چروک و هایپرپیگمانتاسیون نه تنها با ویتامین C بلکه با بوتاکس، لیزر و دیگر روش‌های پزشکی امکان پذیر است. استفاده از بوتاکس در این دهه و برای نواحی پیشانی و چشم‌ها مرسوم است.
بیشتر بخوانید: 13 درمان خانگی برای رفع چین و چروک دور چشم
خواب
رعایت بهداشت خواب در این سن اهمیت بیشتری دارد و بیش از آن چه تصور می‌کنید بر ترمیم پوست اثرگذار است.
روتین مراقبت از پوست در دهه 40 سالگی
هر چه سن بیشتر شود، روش مراقبت از پوست در سنین مختلف از اهمیت بیشتری برخوردار می‌گردد. البته که سنین پایین مقدمه‌ای برای داشتن روتین پوستی منظم هستند و اگر در جوانی مراقب پوست خود باشیم در آینده با مشکلات کمتری مواجهیم. دهه 40 سالگی الاستیسیته پوست را کاهش می‌دهد و به چین و چروک‌ها عمق می‌دهد.
مواد ساختاری پوست
بزرگ‌ترین بحران پوست در دوران میانسالی کاهش قابل توجه پروتئین‌های ساختاری و نمایان شدن اثر آن بر پوست است. به همین دلیل است که افراد در این سن، با تغییرات ظاهری منفی خود، به بحران میانسالی روبرو می‌شوند. آن چه تا به حال پوست را صاف و شفاف نگه می‌داشته، در حال کم شدن است و تولید آن کاهش می‌یابد. از جمله:
- کلاژن
- الاستین
- هیالورونیک اسید
این مسئله در پوست صورت و گردن قابل مشاهده است و آن را شل می‌کند.
بیشتر بخوانید: هر آن چه باید درباره پیرسینگ بدانید
آسیب ناشی از نور خورشید
لکه‌های ناشی از توزیع بیشتر ملانین در پوست و به علت برخورد UV با پوست، در این سن بیشتر و بیشتر می‌شوند. علاوه بر ایجاد تیرگی و هایپرپیگمانتاسیون، کلیه صدمات انباشته شده ناشی از آفتاب در این سن خود را نشان می‌دهند. روش مراقبت از پوست در سنین مختلف برای سن 40 سالگی نیز محافظت حداکثری در مقابل نور خورشید را توصیه می‌کند.
آبرسانی و هیدراتاسیون
همان طور که گفتیم میزان هیالورونیک اسید در دهه 40 سالگی با کاهش قابل توجهی روبرو است. فرد باید از شوینده‌های بالمی، بسیار مرطوب کننده و نرم کننده استفاده کند. تونر مورد مصرف نیز باید وضعیت پوست را متعادل کند و رطوبت از دست رفته پوست را جبران نماید. تونرهای حاوی آلوئه ورا و مواد مشابه به بهبود خشکی کمک می‌کنند.
متابولیسم سلولی
لایه برداری یک مرحله کلیدی در روش مراقبت از پوست در سنین مختلف مختص 40 سالگی است. پوست برای گردش سلولی و افزایش متابولیسم آن به کمک نیاز دارد و باید مرتبا از سلول‌های مرده پاک شود. لایه برداری به حفظ سلامت پوست کمک می‌کند و آن را تا حد ممکن بازسازی می‌کند.
بیشتر بخوانید: تفاوت فیبروز با میکروبلیدینگ ابرو
سلول‌های بنیادی گیاهی
سلول های بنیادی مشتق شده از گیاه یا سلول‌های تمایز نیافته از گیاهان متفاوتی می‌آیند و هر یک فواید متفاوتی دارند. برای مثال دانه انگور به محافظت از پوست در برابر نور خورشید کمک می‌کند و روغن یا عصاره آن در برخی ضد آفتاب‌ها نیز وجود دارد. یک مطالعه معتبر در سال 2011 نشان داد که روغن هسته انگور مقدار اشعه فرابنفشی که پوست جذب می‌کند را کاهش می‌دهد. سایر فواید این سلول‌ها به موارد زیر خلاصه می‌شوند:
- محافظت از پوست در برابر رادیکال‌های آزاد با فعالیت آنتی اکسیدانی
- افزایش تولید کلاژن
- اثر ضد التهابی
بسیاری از محصولات برای روش مراقبت از پوست در سنین مختلف ادعا می‌کنند که حاوی این مواد هستند، اما یک پژوهش معتبر در سال 2017 نشان داد که این محصولات حاوی عصاره سلول‌های بنیادی گیاهی هستند و هیچ کدام خود آن‌ها را ندارند. نسخه‌های زنده این مواد برای پوست بهتر اند و درباره محصولات مربوطه به تحقیقات بیشتری نیاز است.
بیشتر بخوانید: چگونه موهای خشک و وز را در خانه درمان کنیم؟
پپتیدها
استفاده از ویتامین C موضعی همچنان ایده خوبی به نظر می‌رشد، اما بهتر است پپتیدها را نیز به روش مراقبت از پوست در سنین مختلف خود در دهه 40 سالگی اضافه کنید. پپتیدها نیز تولید کلاژن را تحریک می‌کنند. یک مطالعه کوچک و معتبر در سال 2020 بر 22 شرکت کننده آسیایی بالای 40 سال نشان داد که مصرف پپتدها به مدت 2 هفته چین و چروک‌ها را کاهش می‌دهد. پپتیدها انواع مختلفی دارند که شامل گزینه‌های زیر است:
- پپتیدهای حامل: پپتیدهای حامل مواد معدنی مانند مس را با خود دارند که التیام زخم، التهاب و قرمزی را به دنبال دارد. این مواد همچنین تولید کلاژن را تقویت می‌کند.
- سیگنال پپتید: پپتید سیگنال برای افزایش تولید کلاژن، الاستین و سایر پروتئین‌ها و مواد ساختاری به پوست پیام می‌فرستند.
- پپتیدهای انتقال دهنده عصبی: این مواد ضروری در روش مراقبت از پوست در سنین مختلف از آزاد شدن مواد شیمیایی موجب انقباض ماهیچه‌ها و تاثیرگذار بر حالات چهره جلوگیری می‌کنند.
پپتیدها سبب افزایش استحکام پوست و قوام آن، بهبود یافتن ظاهر چروکیده پوست و کاهش عمق خطوط و کمک به رفع افتادگی پوست می‌شوند.
بیشتر بخوانید: روتین پوستی مناسب دوره نوجوانی چیست؟
بوتاکس
اگر بوتاکس را در روش مراقبت از پوست در سنین مختلف و در دهه 30 سالگی شروع نکرده اید، اکنون زمان آن فرارسیده است. بوتاکس عضلات را شل می‌کند و خطوط ناشی از حرکات تکرار شونده را از بین می‌برد. پیش‌تر اشاره کردیم که صورت در سنین بالا با کاهش حجم نقاط مختلف نیز مواجه است. در این مورد و زمانی که لب‌ها کوچک شده اند، گونه‌ها و زیر چشم‌ها فرو رفته اند تزریق فیلر راه حلی پیشنهادی است و حجم از دست رفته را برمی‌گرداند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بوتاکس در کاهش چین و چروک بی‌خطر و موثر است.
PRP و میکرونیدلینگ
روش مراقبت از پوست در سنین مختلف از کرم‌ها و محصولات ساده گذر می‌کند و به روش‌هایی همچون پی آر پی و میکرونیدلینگ می‌رسد. پی آر پی در واقع پلاسمای غنی از پلاکت است که در ترکیب با میکرونیدلینگ، از سلول‌های خونی فرد برای کمک به بهبودی سریع‌تر او استفاده می‌کند. پی آر پی با میکرونیدلینگ از پلاسمای غنی از پروتئین و حاوی فاکتورهای رشد برای تحریک متابولیسم سلولی و تولید کلاژن بهره می‌گیرد و با ایجاد میکرو کانال‌های ریز در زیر پوست آن را بهبود داده، پروتئین‌های ساختاری را زیاد می‌کند و کمک می‌کند که پوست جوان‌تر به نظر برسد.
بیشتر بخوانید: چگونه از ریزش مو بعد از زایمان جلوگیری کنیم؟
تغییر سبک زندگی
تغییر عادات کوچک در روزمره فرد تاثیرگذاری روش مراقبت از پوست در سنین مختلف را افزایش می‌دهد. با افزایش سن، سوخت و ساز کم می‌شود و بدن آب کمتری در خود نگه می‌دارد. به همین دلیل واجب است که نوشیدن آب را فراموش نکنید و همواره خود را هیدراته نگه دارید. میوه، مواد فیبردار، سبزیجات و… را در رژیم غذایی خود جا دهید و در آشپزی خود از روغن‌ها و چربی‌های سالم بهره ببرید. از غذاهای دارای ویتامین و کسیم غافل نشوید و اگر الکل یا مواد مخدر مصرف می‌کنید این کار را قطع کنید. الکل آب بدن را می‌گیرد و آن را دهیدراته می‌کند.
روتین مراقبت از پوست در دهه 50 سالگی
دغدغه‌های شما در رابطه با زیبایی و پوست با آغاز 50 سالگی تغییر می‌کنند. روش مراقبت از پوست در سنین مختلف در این دهه شکل متفاوتی دارد و بیشتر بر اساس جلوگیری از نشانه‌های پیری است.
بافت پوست
همان طور که سن بالا می‌رود، هیالورونیک اسید موجود در پوست کم می‌شود و تولید آن با کاهش روبرو می‌گردد. علاوه بر کم شدن ساخت هیالورونیک اسید، تجزیه آن افزایش می‌یابد و به این ترتیب پوست خشک، بدون رطوبت و دهیدراته می‌شود. کاهش سرامید دلیلی دیگر برای خشکی پوست است که پوست را از احتباس آب و جلوگیری از تبخیر آن محروم می‌کند. با این وجود نشانه‌های زیر در پوست ظهور می‌کنند:
- حساسیت فراوان
- قرمزی
- التهاب
- خشکی
- خستگی و کدری
در روش مراقبت از پوست در سنین مختلف خود از مرطوب کننده‌های قوی با هیالورونیک اسید و سرامید استفاده کنید تا این عوارض درمان شوند و پوست کمتر با نشانه‌های پیری دست و پنجه نرم کند. یک تحقیق معتبر در سال 2020 بر شرکت کنندگانی که دارای پوست خشک و مستعد اگزمای آتوپیک بودند، با استفاده از محصولات دارای سرامید پس از 24 ساعت بهبود قابل توجهی در هیدراتاسیون و طراوت بخشی به پوست را احساس کردند.
بیشتر بخوانید: دوش آب گرم بهتر است یا آب سرد؟ چرا؟
هورمون‌ها
فردی که وارد دهه 50 سالگی خود می‌شود تغییرات هورمونی زیادی را تجربه می‌کند. اگر او تا به آن سن یائسگی را تجربه نکرده باشد، اکنون به آن دچار می‌شود که در سلامت پوست تاثیر زیادی دارد. نوسانات سطح هورمون‌ها سبب کاهش حجم صورت و لاغرتر و پیرتر به نظر رسیدن آن شده که در مقابل آن باید از فیلر بهره برد.
رژیم غذایی و پوکی استخوان
قبل‌تر هم گفتیم که داشتن یک رژیم غذایی مناسب باعث افزایش سلامتی پوست می‌شود؛ به خصوص اگر فرد در سنین 50 سال به بالا باشد و مشکلاتی همچون کاهش تراکم استخوان و پوکی استخوان او را درگیر کنند. مطالعه‌ای معتبر در سال 2020 نشان می‌دهد که درمان‌های پوستی حاوی گلوکوکورتیکوئیدها و سرکوب کننده‌های سیستم ایمنی خطر پوکی استخوان را افزایش می‌دهند. در نتیجه پزشک و بیمار باید مراقب محصولات مورد استفاده خود باشند و تمامی وجوه سلامتی خود را در نظر بگیرند. تحقیقی قابل استناد در سال 2017 بیان می‌کند که احتمال ابتلای افراد دارای به اگزما به پوکی استخوان بیشتر است.
برای کاهش ریسک این مشکلات بهتر است از غذاهای پیشنهاد شده استفاده کنید:
- غذاهای سرشار از پروتئین، مانند گوشت بدون چربی
- غذاهای سرشار از کلسیم مانند ماست و پنیر
- ویتامین D موجود در ماهی و تخم مرغ
- ویتامین K موجود در سبزیجات سبز و برگ‌دار
استفاده از مکمل‌های کلاژن و اضافه کردن تمرینات قدرتی به سبک زندگی نیز می‌تواند مفید باشد و روش مراقبت از پوست در سنین مختلف را آسان‌تر کند.
بیشتر بخوانید: چرا نباید نان سفید بخورم؟
روتین مراقبت از پوست در دهه 60 سالگی و بالاتر
محافظت از پوست در برابر آفتاب، اصلی جدا نشدنی از روش مراقبت از پوست در سنین مختلف
با ورود به 60 سالگی، آسیب ناشی از نور خورشید خود را به شکل لکه‌های تیره نشان می‌دهد. این لکه‌ها منعکس کننده صدمات پیشین ناشی از نور خورشید به پوست هستند، اما همچنان استفاده از ضد آفتاب واجب است. این گونه لکه‌ها افزایش نمی‌یابند و یا تیره‌تر نمی‌شوند. همچنین باید از محصولات ضد لک و روشن کننده استفاده کنید و لایه برداری را جدی بگیرید.
رتینول
رتینول همچنان مهم‌ترین ماده ضر چروک و پیری به حساب می‌آید و راهی کلیدی برای جوان‌تر به نظر رسیدن است. پژوهشی در سال 2005 نشان می‌دهد که رتینول و ویتامین C موجب افزایش الاستیسیته و کاهش نشانه‌های یائسگی بر پوست می‌شوند.
بیشتر بخوانید: تاثیر رژیم غذایی در خلق و خو
رسیدگی به پوست بدن
تا این جای کار روش مراقبت از پوست در سنین مختلف بر سلامت پوست صورت تمرکز کرده بود، اما با با ورود به دهه 60 سالگی و سال‌های پیش رو، پوست دست‌ها، گردن و قفسه سینه رو به پیری می‌رود و حجم خود را از دست داده، نازک، شل و افتاده می‌شود. این نواحی و کلیه نواحی بدن باید مرتبا مرطوب شوند و با استفاده از لوسین‌های سفت کننده، ضد چروک و… ترمیم گردند.
گزینه‌های دیگر
استفاده از درمان لیزری و لایه برداری با لیزر، تزریق فیلر و میکرونیدلینگ با فرکانس رادیویی همچنان توصیه می‌شود.
بیشتر بخوانید: گیاهخواری، پدیده‌ای تازه در صنعت غذایی
پوستی که در آن هستید را آغوش بگیرید!
به یاد داشته باشید که پیری اجتناب ناپذیر است. خود را همان گونه که هستید بپذیرید و هرگز اجازه ندهید نشانه‌های طبیعی افزایش سن شما را غمگین کنند. طولانی‌تر زندگی کردن و پیر شدن یک امتیاز است. شما نباید برای جوان ماندن تحت فشار باشید. خود را دوست داشته باشید و به پوستتان عشق بورزید.
در انتها
پوست نیز مانند دیگر نقاط بدن پیر می‌شود و نشانه‌های افزایش سن را بر خود نمایان می‌کند. خطوط ریز، چین و چروک‌ها و کاهش الاستیسیته بیشترین مشکلات پیش رو هستند که می‌توانند کند شوند اما از بین نمی‌روند. روند پیری با آغاز 20 سالگی شروع می‌شود و کلاژن رفته رفته کاهش می‌یابد. صدمات ناشی از نور خورشید تخریب کلاژن را سرعت می‌بخشند، در نتیجه ضد آفتاب محصولی ضروری و درمانی است. روش مراقبت از پوست در سنین مختلف استفاده از هیالورونیک اسید، ویتامین C و رتینول را الزامی می‌داند و پیری پوست را کاهش می‌دهد. بوتاکس نیز بسیار کمک کننده است.
خوابیدن کافی، داشتن رژیم غذایی سالم و عدم مصرف الکل و مواد مخدر پوست را سالم‌تر نگه می‌دارد. در انتهای روش مراقبت از پوست در سنین مختلف باید بدانید که نمی‌توانید معجزه کنید و تنها باید مراقب پوستتان باشید. خود را تحت فشار نگذارید و نگذارید افزایش سن شما را ناامید کند.
بیشتر بخوانید: ورزش کردن با معده خالی خوب است یا بد؟
